Skafoidna kost je jedna od osam malih kostiju koje tvore kosti zapešća ili karpalni dio ručnoga zgloba.
Karpalne kosti su poredane u dva reda, jedan bliže podlaktice (proksimalni red), a druga bliže šaci (distalni red). Skafoidna kost ima jedinstvenu ulogu jer povezuje oba reda kostiju ( proksimalni i distalni red ). Loš anatomski položaj, slaba prokrvljenost i mehanička naprezanja čine ga osjetljivijim na oštećenja. Zbog toga se najčešće frakture šake događaju upravo na tome mjestu. Osteonekroza ( avaskularna nekroza) je jedna od češćih komplikacija nakon frakture skafoidne kosti.
Uzrok i simptomi
Stanje nastaje kada kosti promijene oblik, potroši se hrskavica i zglobovi počnu dodirivati jedan drugoga, što uzrokuje upalu ( artritis) i bol. Dolazi do poremećaja protoka krvi i do nekroze.
Istraživanja pokazuju da se u oko 10-15 % osoba sa frakturom proksimalne petine skafoidne kosti razvija osteonekroza. Obično zahvaćaju samo proksimalni dio. Iako se osteonekroza cijele skafoidne kosti može vidjeti kod početnih stanja aseptične nekroze (Preiserova bolest), osteonekroza distalnog dijela skafoidne kosti nije česta.
Dijagnostika i liječenje
Magnetna rezonanca (MRI) može otkriti osteonekrozu u početnoj fazi bolesti, dok rendgen ( X-zrake) i Uzv mogu otkriti kasnije stadije. Liječenje je mirovanje, analgetici, kineziterapija te nerijetko i kirurški. Nakon kirurškog liječenja ozlijede potrebno je što prije početi sa cirkulatornim vježbama koje se mogu raditi i za vrijeme imobilizacije (3-6 tj.). Te pasivno razgibavanje s postepenim uvođenjem aktivno potpomognutih i aktivnih vježbi. Ciljamo na to da osposobimo atrofiranu muskulaturu te vratimo normalnu funkciju u šaci.Od fizikalne terapije provodi se elektroterapija( ifs,dds,tens..), ultrazvučna terapija, laser, magnetoterapija kako bi se smanjila bol i ubrzala regeneracija tkiva.
Kristina Mikajević,
bacc.physio
